Een van de grote uitdagingen in de nieuwe Inburgeringswet is te zorgen dat inburgeraars duurzaam inzetbaar zijn/worden. Want werk is belangrijk omdat het niet alleen een middel is voor het verdienen van inkomen, maar ook voor het realiseren van persoonlijke waarden en doelen zoals creativiteit en het deelnemen aan een (werk)gemeenschap. Dit stuk geeft een eerste aanzet voor een praktisch hulpmiddel om de duurzame inzetbaarheid voor inburgeraars te bepalen.
De definitie van Duurzame inzetbaarheid luidt: “Duurzaam inzetbaar betekent dat medewerkers doorlopend in hun arbeidsleven over daadwerkelijk realiseerbare mogelijkheden alsmede over de voorwaarden beschikken om in huidig en toekomstig werk met behoud van gezondheid en welzijn te (blijven) functioneren. Dit impliceert een werkcontext die hen hiertoe in staat stelt, evenals de attitude en motivatie om deze mogelijkheden daadwerkelijk te benutten”. Zie daarvoor o.a. Van der Klink et al. (2011).
Prof. dr. Jac van der Klink heeft jarenlang gewerkt aan een vragenlijst om de duurzame inzetbaarheid van mensen in te schatten. Die vragenlijst, ‘Lijst Werk Capabilities’ (LWC), meet duurzame inzetbaarheid aan de hand van zeven belangrijke werkwaarden die uit onderzoek naar voren zijn gekomen. Werkwaarden zijn belangrijke doelen en waarden die mensen willen realiseren in hun werk. Aan de hand van de deze werkwaarden, ook wel “capability set” genoemd, wordt bepaald hoe belangrijk die voor iemand zijn en in welke mate iemand die kan realiseren. De werkwaarden zijn: 1) het gebruik maken van kennis en vaardigheden, 2) de ontwikkeling van kennis en vaardigheden, 3) betrokkenheid bij belangrijke besluiten, 4) het opbouwen van betekenisvolle contacten op het werk, 5) eigen doelen stellen, 6) een goed inkomen hebben en 7) bijdragen aan iets waardevols.
De capability benadering vindt haar oorsprong in de ideeën van econoom en Nobelprijswinnaar (1998) Amartya Sen. De basis daarvan is dat, om welzijn te bereiken, het van belang is om vrijheid na te streven. Die vrijheid kan vervolgens het beste gezien worden als ‘capabilities’, i.e. de vrijheid die een individu heeft om te kunnen zijn wie men wil zijn, en te kunnen doen wat waardevol is binnen een bepaalde context, ofwel alle realiseerbare waarden van een individu (Sen, 1993).
In de inburgeringscontext heeft de LWC helaas het nadeel dat zij georiënteerd is op de werkcontext zoals die nu ervaren wordt. Daarmee is zij eigenlijk niet bruikbaar voor mensen zonder werk. Om toch een slag te maken naar een toepassing voor mensen die onder de participatiewet vallen, is voornoemde vragenlijst aangepast. Deze aangepaste vragenlijst kan daardoor een belangrijk instrument worden, bijvoorbeeld in de Brede Intake.
Referenties
Sen, A. (1993). Capability and well-being. In M. Nussbaum & A. Sen (Eds.), The Quality of Life. Oxford, UK: Clarendon Press.
Van der Klink, J. J. L., Bültmann, U., Brouwer, S., Burdorf, A., Schaufeli, W. B., Zijlstra, F. R. H., & Van der Wilt, G. J. (2011). Duurzame inzetbaarheid bij oudere werknemers, werk als waarde. Gedrag En Organisatie, 24(4), 341–355. Retrieved from https://www.gedragenorganisatie.nl/scripts/shared/artikel_pdf.php?id=GO-24-4-342